به گزارش پایگاه خبری بازار سهام ، طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس در لایحه تقدیمی بودجه ۱۴۰۳، دولت برای حمایت از صندوقهای بازنشستگی بیش از ۴۵۳ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته که ۲۵۶.۵ هزار میلیارد تومان مربوط به صندوق بازنشستگی کشوری، ۱۳۲ هزار میلیارد تومان جهت کمک به صندوق تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و ۱۲.۳ و ۲ هزار میلیارد تومان بابت صندوق بازنشستگی فولاد و وزارت اطلاعات است.
بر اساس این گزارش، منابع اختصاص داده شده به صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح، صندوق فولاد و صندوق وزارت اطلاعات به ترتیب رشد ۲۳.۹، ۱۷.۴۵، ۲۶.۸۸ و ۲۳.۱۶ درصدی داشت.
۵۰ هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ به عنوان متناسبسازی حقوق بازنشستگان سه صندوق کشوری، لشکری و فولاد در نظر گرفته شده است. بنابراین مجموع کمکهای مستقیم به بیش از ۴۵۳ هزار میلیارد تومان میرسد که نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۳۶.۹ درصد رشد کرده است. این منابع اختصاصیافته از بودجه عمومی به صندوقها ۱۶ درصد از کل بودجه عمومی دولت است که نسبت به عدد مشابه سال ۱۴۰۲ قبل رشد داشت.
در نظر گرفتن ۱۳۰ هزار میلیارد برای تأدیه بدهی دولت به تأمین اجتماعی
دولت ۱۳۰ هزار میلیارد تومان جهت تأدیه بدهی قطعی حسابرسیشده به سازمان تأمین اجتماعی، متناسبسازی حقوق و حفظ قدرت خرید بازنشستگان تأمین اجتماعی در نظر گرفته است که با فرض تحقق کامل موارد فوق کفایت نخواهد کرد. هرچند در طول سالیان اخیر بخش قابل توجهی از منابع صندوق های بازنشستگی از محل منابع عمومی که مجموع منابع از محل مالیات، صادرات نفت و… است، تأمین میشد اما در بودجه حاضر برای اولین بار، منبع مالیاتی جدیدی جهت تأمین مالی متناسبسازی مستمری بازنشستگان در نظر گرفته شده که شیوه تأمین مالی پایدار و شفاف محسوب شده و باعث کاهش اثر متناسبسازی بر تشدید کسری بودجه میشود.
در بخش اول قانون بودجه سال ۱۴۰۳ محل تأمین بدهیهای دولت به سازمان تأمین اجتماعی نقدی یا تهاتر، واگذاری سهام شرکت، تهاتر میعانات گازی و نفتی، خوراک و انرژی، واگذاری اوراق بهادار، اعطای ضمانتنامههای دولتی و امتیازات مورد توافق و واگذاری طرح (پروژه)ها و سایر موارد قابل واگذاری ذکر شده است.
موارد فوق از لحاظ نقدشوندگی و امکان تکرار در سالهای بعد به نظر می رسد با محدودیت جدی مواجه شده و لذا محل بازپرداخت بدهیهای دولت به سازمان تأمین اجتماعی از پایداری کمتری برخوردار شود. انتظار میرود دولت بار مالی برآوردی هر کدام از طرحها و بدهیهای ناشی از قوانین و مقررات حمایتی تحمیل شده به سازمان تأمین اجتماعی را به تفکیک به صورت شفاف برآورد و در بودجه منظور کند.
مروری بر وضعیت صندوقهای بازنشستگی
در ایران ۱۷ صندوق بازنشستگی فعال وجود دارد که چهار صندوق اصلی سازمان تأمین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و ۱۳ صندوق صنفی و اختصاصی را شامل میشود که بر اساس برآوردها مجموعاً در سال ۱۴۰۱ بیش از ۷۴ درصد از جمعیت را پوشش میدهند.
در بین این صندوقها، سازمان تأمین اجتماعی با بیش از ۴۶.۴ میلیون نفر (افراد اصلی و تبعی) تحت پوشش در سال ۱۴۰۱ بزرگترین صندوق بازنشستگی محسوب میشود که جهت تأمین حقوق و مزایای مستمریبگیران هنوز به کمک منابع بودجه نیاز پیدا نکرده اما در مقابل صندوقهای بازنشستگی کشوری ، تأمین اجتماعی نیروهای مسلح (لشکری) کارکنان فولاد و کارکنان وزارت اطلاعات، چهار صندوقی هستند که قادر به تأمین حقوق و مزایای حقوقبگیران با تکیه بر منابع داخلی نبوده و وابسته به بودجه سالانه هستند.
سایر صندوقهای بازنشستگی را نیز نمیتوان مستقل از بودجه دانست و اکثریت صندوقهای دستگاهی وضعیت مالی مناسبی نداشته و کمبود درآمد آنها از طریق دستگاه مادر مانند سازمان صدا و سیما و… تأمین میشود. لذا برخی ارقام کمک به صندوقها به صورت شفاف در بودجه عمومی ذکر نمیشود.